Rot-Balans Ayarının Önemi
Rot-Balans Ayarının
Önemi
Çoğu insan, milyarlarca lira ödeyip satın
aldığı otomobilini bilinçsiz kullanıyor. Bilinçsiz kullanım, özellikle ön takım
yıpranmalarına, dolayısıyla hem kaza olasılığının artmasına, hem de paraların boşa
gitmesine neden oluyor.
Milyarlarca lira değerindeki araçların
kullanımında dikkat edilmesi gereken hususların başında, rot-balans ayarı
geliyor. Bir çeşit enstrüman akordu gibi ayarları yapılmış otomobil, sürücüsüne
keyifli ve güvenli bir yolculuk yaşatır. Unutmamak lazım ki ayarsızlıktan
kaynaklanan en ufak titreşim ve bundan doğacak sorunlar da aracınıza mutlaka
zarar verecektir. Otomobilinizde motor aksamı kadar önemli bölümlerden biri de, ön takım ve rot-balans
ayarıdır. Motor arızasında araç yolda kalırken, ön takım arızası hiç istenmeyen
sonuçlara neden olabilir.
Lastiğin yön açısı anlamına gelen rot ayarıyla
lastikteki merkez kaçı önlemek için ağırlığın her noktada eşit dağılımı amacıyla yapılan dengelemeye de,
balans ayarı deniyor. Özellikle, kasislerden geçen, çukurlara düşen,
kaldırımlara çıkan, bozuk satıhlarda yol almak zorunda kalan ve patinaj yaparak
hareket ettirilen araçlarda, lastiklerin dişleri bozuluyor. Böylece bozulan
lastiklerin getireceği dengesizliği ortadan kaldırmak ve aracın sağlıklı
biçimde yol alabilmesini sağlamak için rot-balans ayarı yaptırmak gerekiyor. Kullanım
yeri ve durumuna göre 5 ile 10 bin kilometrede bir yapılması gereken rot-balans
ayarı için sürücülere uzun yola çıkmadan
önce mutlaka araçlarının ön takımını kontrol ettirmeleri öneriliyor.
NELER YAPILIYOR?
Rot-balans ayarı yaptırmak için servise giren
araç, önce düzgünce yanaştırılıp lastiklerin durumuna bakılıyor. Sonra ekseninde
çevrilmek suretiyle jantta vuruk veya lastiklerde tel kırıklığı olup olmadığı
gözden geçiriliyor. Sökülen lastikler bilgisayarla balans makinesinde 55
kilometre hızla döndürülüp ayar ediliyor. Zamanla aşınmadan dolayı dengesi
bozulmuş lastiklerin iş görmeleri için jant kenarına kurşun çakılıyor. Dışa
statik, içe dinamik tesirli ağırlıklar konuluyor. Bunlar 5 gramla 60 gram
arasında değişiyor.
Artan hızlarda direksiyonda meydana gelen
titremeler, aracın balans ayarı istediğini gösteriyor. Patlayan lastiğe yapılan
yama bile balans ayarı gerektirebiliyor. Rot-balans ayarı üzerine yapılan
çalışmalar da lastiklerin çelik kuşaklı
olduğunu, ön lastiklerin arkayla değiştirilebileceğini, çünkü lastik döndükçe
kendine göre yön yaptığını, çapraz değişim yapıldığında ise bu yüzden kendi
çelik kuşağını tahrip ederek tel kırdığını belirtiyorlar.
ROT AYARI
Balans ayarından çıkmış araç bu kez rot
kanalına giriyor. Tekerlekleri boşaltılan araç oynak döner tabloya oturtuluyor
ve rot ayarına başlanıyor. Tekerlekleri sallamak suretiyle ön takımın
sağlamlığı kontrol edilirken, rotiller, rot başları, amortisörler, süspansiyon
durumu ve öteki yürüyen aksamla ilgili hassas noktalar gözden geçiriliyor.
Tekerlekler üzerine takılan sensörlerle bilgisayar ekranında aracın durumu bir
kez daha görüldükten sonra, norm dışına çıkmış ön ve arka rot açılarıyla kamber
kastel açıları fabrika çıkış ölçülerine uygun hale getiriliyor.